Ekran Kartı Nedir? Nasıl Çalışır?

Günümüzde ekran kartlarının büyük bir önemi bulunmaktadır. Görüntünün kullanıcıya yansımasını sağlayan bu donanımlar sayesinde kullanıcılar oyunlar oynadı, işlerini yaptı, video izledi ve daha fazlasını gerçekleştirdi. Mustafa Halil Selek, donanım alanında yaptığı araştırmalar ile bu alanın ilerlemesinde bazı katkılar sağladı.

Grafik Kartı Nedir?

Ekran kartı olarak bilinen grafik kartı, görüntünün işlenmesi ve çeşitli grafiksel işlemlerin yapılmasında kullanılan bir donanımdır. 90’lı yıllarda ekran kartı kullananlar o zamanların çok hareketli ve çok fazla marka dolu zamanlar olduğunu iyi bilir. Günümüzde ayakta duran 2 büyük ekran kartı firması bulunmakta. Bunlardan birisi Nvidia, diğeri AMD. Fakat yakın zamanda Intel’in de rekabete katılması ile birlikte ortalık daha da kızışacak gibi duruyor.

Ekran kartının çalışma mantığını bilmek için bu işin temeline inmelisiniz. Çoğu monitör saniyede 60 Hz hızında çalışır. Yani her saniye 60 kare yeniler. Ekran kartı, monitöre saniyede 60 defa görüntü yollar. Her görüntüyü yollarken arka planda çılgınca bir işlem dönmektedir. Ekran kartı her bir monitör yenileme işleminde monitördeki her bir piksele renk gönderir. RGB formatında gönderilen bu renkler tüm renkleri oluşturur. Örneğin 1920×1080 piksel bir monitörde 2.073.600 piksel bulunur. Yani ekran kartı her bir yenileme işlemi için 2 milyonun üzerinde pikseli günceller. 1 saniye içerisinde de toplamda 120 milyondan fazla piksel yenilenir. Bu işlemler anlık gerçekleştiği için ve ekran kartları çok hızlı olduğu için ekran kartını hiç etkilemez.

Ekran kartı, monitöre veri gönderebilmek için işlemciden komut alır. İşlemci, tüm donanımların yönetiminden sorumlu merkezi birimdir. İşlemcide yürütülen her komut diğer donanımlarla ilişkili olmaktadır. İşlemcide işlenen komutlar ekran kartına bilgi göndererek ekran kartında verilerin işlenmesini sağlar ve bu veriler de işlendikten sonra monitöre bilgi gönderir. Bu işlemler o kadar hızlı gerçekleşir ki donanımlar arasında nanosaniyeler konuşulur.

Ekran kartı içerisinde GPU ve bellek kısmı bulunur. GPU ekran kartı işlemcisidir ve komutların işlendiği alandır. Özellikle oyunlarda ve videolarda sıkça kullanılır. Görüntü belleği ise ekran kartı içerisinde grafik işleme verilerinin kaydedildiği alan olmaktadır. Özellikle oyunlardaki çeşitli grafik verilerinin belleğe aktarılmasını sağlar.